CƏHƏNNƏMLİK OLMAĞIN SƏBƏBLƏRİ
Cəhənnəmlik olmağın bir çox səbəbləri vardır ki, onları da Allah-taala Öz müqəddəs kitabında, Peyğəmbər (Ona və ailəsinə Allahın xeyir-duası və salamı olsun!) isə sünnəsində bizlərə açıqlamışdır. Bu səbəbləri iki qrupa bölmək olar. Birinci qrupa aid olan səbəblər onu törədənin əbədi cəhənnəmlik olmasını labüd edir. İkinci qrupdakı səbəbləri törədənlər isə müvəqqəti olaraq Cəhənnəmdə qalmağa layiq görülürlər. Aşağıda bu səbəblərin hər biri haqqında qısaca olaraq danışmağa çalışacağıq.
CƏHƏNNƏMDƏ ƏBƏDİ QALMAĞIN SƏBƏBLƏRİ
1. İbadətdə Allaha şərik qoşmaq. Bu barədə Allah-taala Quranda belə buyurur: «Şübhə yoxdur ki, Allah Özünə şərik qoşanları əvf etməz, amma istədiyi şəxsin bundan başqa olan günahlarını bağışlar. Allaha şərik qoşan şəxs, əlbəttə, böyük günah etmiş olur», başqa bir ayədə isə belə deyilir: «…Allaha şərik qoşana Allah, şübhəsiz ki, Cənnəti haram edər. Onun düşəcəyi yer Cəhənnəmdir. Zalımların heç bir köməkçisi yoxdur!»
2. Müşrikləri təkfir etməyən, yaxud onların kafir olmasına şübhə ilə yanaşan, yaxud da onların məzhəbinin doğru yol olduğunu iddia edənlər kafir hesab olunur və əbədi olaraq Cəhənnəmi qazanırlar.
3. Kim Peyğəmbərin (Ona və ailəsinə Allahın xeyir-duası və salamı olsun!) gətirdiyi hansısa qanuna və ya dini ayinə ikrah hissi ilə yanaşsa, ona əməl etmiş olsa belə, kafir hesab olunur. Bu barədə Allah-taala Quranda belə buyurur: «Bu ona görədir ki, (kafirlər) Allahın nazil etdiyini (Qur’anı) bəyənmədilər, (Allah da) onların əməllərini puç etdi».
4. Kim Məhəmmədin (Ona və ailəsinə Allahın xeyir-duası və salamı olsun!) dinindən hansısa bir məqama, istər həmin dinin mükafatı, istərsə də cəzası olsun, istehza ilə yanaşsa, artır küfr etmiş olur. Aşağıdakı ayələri də bu öz təsdiqini tapmışdır: «(Ya Rəsulum!) Onlardan (Təbuk döyüşünə gedərkən səni lağa qoyan münafiqlərdən nə üçün belə etdiklərini) soruşsan: “Biz ancaq söhbət edib zarafatlaşırdıq (əylənirdik)”,- deyə cavab verərlər. De: “Allaha, Onun ayələrinə və Peyğəmbərinə istehzamı edirsiniz?! (Əbəs yerə) üzr istəməyin. Siz iman gətirdikdən sonra (daxilinizdəki ikiüzlülüyü biruzə verməklə, Allahın əmrlərini unutmaqla) artıq kafir oldunuz…».
5. Sehr və falçılıqla məşğul olan və ya ondan məmnun qalan aşağıdakı ayəyə görə küfr etmiş hesab olunur: «…Halbuki (o iki mələk): “Biz (Allah tətəfindən göndərilmiş) imtahanıq (sınağıq), sən gəl kafir olma!” – deməmiş heç kəsə sehr öyrətmirdilər…».
6. Bəzi insanların Məhəmmədin (Ona və ailəsinə Allahın xeyir-duası və salamı olsun!) şəriətindən kənara çıxmalarının caiz olduğunu düşünənlər kafir hesab olunur və Cəhənnəmin əbədi sakinlərinə çevirirlər. Bu haqda Allah belə buyurur: «Kim islamdan başqa bir din ardınca gedərsə, (o din) heç vaxt ondan qəbul olunmaz və o şəxs axirətdə zərər çəkənlərdən olar!».
7. Allahın dinindən üz döndərmək, onu öyrənməmək və ona uyğun yaşamamaq. «Rəbbinin ayələri ilə öyüd-nəsihət verildikdən sonra onlardan üz döndərən kəsdən daha zalım kim ola bilər?! Biz, şübhəsiz ki, onlardan intiqam alacağıq!».